Onderhoud kapitaalgoederen

Wat willen we?
De riolering beschermt de volksgezondheid en het milieu, door het afvalwater af te voeren naar de afvalwaterzuivering. Het inzamelen en afvoeren van afvalwater naar de afvalwaterzuivering is een belangrijke wettelijke zorgplicht voor de gemeente. Daarnaast heeft de gemeente ook de zorgplicht voor het doelmatig inzamelen en verwerken van hemelwater en het voorkomen van structureel nadelige gevolgen door grondwater. De riolering maakt deel uit van het watersysteem, waarbij zowel boven- als ondergrondse voorzieningen aanwezig zijn. Daarmee is het een belangrijk onderdeel van de leefomgeving.

Een aantal ontwikkelingen hebben een directe relatie met riolering en een effect op onze werkzaamheden hierin.

• Klimaatadaptatie . Het klimaat verandert. Het gaat vaker en harder regenen, het wordt warmer en droger voor lange aaneengesloten perioden. De droge zomers van 2018 en 2019 maar ook het droge voorjaar van 2020 hebben effect op onze waterhuishouding: grondwaterstanden dalen en beekdalen vallen droog. Daarvoor, in 2016, maar ook in 2018, hebben we in onze gemeente ook te maken gehad met zware buien die voor veel overlast hebben gezorgd, vooral in Breedeweg.
• Duurzaamheid / circulariteit . We houden de ontwikkelingen om de riolering te verduurzamen in de gaten. Je kunt hierbij denken aan materialen die we kunnen hergebruiken en/of herbruikbare materialen toepassen. Daarnaast kunnen we uit afvalwater grondstoffen winnen en energie opwekken.
• Omgevingswet (invoering per 1-1-2022). De invoering van de Omgevingswet biedt mogelijkheden om zaken die nu nog op nationaal niveau geregeld zijn, straks lokaal te regelen. Dit betekent dat er straks meer keuze is hoe we de gemeentelijke watertaken vormgeven. De gemeentelijke zorgplichten blijven overigens onveranderd gelden en komen terug in de Omgevingswet.

Ook vinden we aansluiting bij de Werkeenheid Regio Nijmegen (WRN), die een visie op de waterketen heeft opgesteld: ’Doelmatige en klimaatbestendige waterketen door gebalanceerde innovatie van de watertaken’. De visie is gebaseerd op de watertaken en gericht op de lange termijn (2050). Hierin staan onder andere de volgende zaken beschreven: stedelijk afvalwater, afvloeiend hemelwater, grondwater, oppervlaktewater en drinkwater.

Het beleid rondom riolering, de gemeentelijke watertaken, staat in het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2016-2020. Momenteel actualiseren we dit plan. Het nieuwe GRP 2021-2025 is eind 2020 vastgesteld. Het GRP biedt eveneens de onderbouwing voor (ontwikkeling van) de rioolheffing.

Stand van zaken Voorjaarsnota
Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) is geactualiseerd en vastgesteld. Vanaf 1 januari 2021 is het nieuwe GRP in werking getreden. Samen met de projecten uit andere vakgebieden zijn de verschillende projecten uit het GRP op het Meerjaren InvesteringsPlan gezet.

Stand van zaken Jaarrekening
Door beperkte personele capaciteit blijven werkzaamheden zoals onderhoud, reiniging en inspectie van het riool liggen. Ook geplande onderzoeken en studies moeten we daardoor uitstellen.

Wat hebben we?
Onderstaande tabel geeft een globaal overzicht van de voorzieningen binnen gemeente Berg en Dal voor de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater, het verwerken van hemelwater en grondwater.

Wat is nodig?
Onderstaande reguliere beheerwerkzaamheden en projecten voeren we jaarlijks uit om te voldoen aan de visie / beleidsdoelen:

• Reinigen en inspecteren riolering.
• Reinigen van straat- en trottoirkolken (2 keer per jaar).
• Reinigen en inspecteren rioolgemalen / pompunits.
• Uitvoeren van verbeteringsmaatregelen aan riolering en kolken.
• Uitvoeren van verbeteringsmaatregelen aan gemalen / pompunits.
• Meten en monitoren van riolering / grondwater.
• Het ondersteunen van inwoners bij nieuwe projecten.

Afhankelijk van ontwikkelingen en het functioneren van bestaande voorzieningen, berekenen we het hydraulisch (en milieutechnisch) functioneren van de riolering met een computermodel. In het kader van klimaatadaptatie voeren we op korte termijn enkele zogenaamde stresstesten uit voor de woonkernen waar dit nog niet heeft plaatsgevonden. Breedeweg, Beek en Ubbergen zijn inmiddels uitgevoerd.

Stand van zaken Voorjaarsnota
De reiniging en inspectie van de riolering is in uitvoering. Ongeveer 40% van het riool dat voor inspectie op de planning staat, is inmiddels geïnspecteerd. In het 1e en 2e kwartaal zijn we in Millingen aan de Rijn en Kekerdom bezig.

Ook met het reinigen van de kolken is onze aannemer bezig. De kernen Millingen aan de Rijn, Ooij, Leuth en Breedeweg zijn klaar. Met het reinigen van de kolken in Groesbeek zijn we nog bezig. We verwachten de reiniging medio dit jaar af te ronden.
Het reinigen en inspecteren van de rioolgemalen/pompunits is voor 50% gereed. Na het inspecteren/reinigen volgen de maatregelenplannen en de uitvoering daarvan.

Het onderhoud aan de meetpunten van de riolering is uitgevoerd. Tevens zijn er op twee locaties nieuwe meetpunten ingericht. In het voorjaar laten we pijlbuizen plaatsen voor het nieuwe grondwatermeetnet.

Stand van zaken Jaarrekening
De reiniging en inspectie van de riolering in Millingen aan de Rijn en Kekerdom is gereed. De inspectieresultaten hebben we grotendeels al beoordeeld. Blijkt het riool slecht te zijn, dan schrijven we een startnotitie. Deze bespreken we met de andere disciplines (wegbeheer en groen). Uiteindelijk leidt dit tot een (integraal) project op het Meerjaren investeringsplan (MIP).

In december hebben we de kolken voor het laatst gereinigd. Ook de reiniging en inspecties van de rioolgemalen zijn compleet.

Het nieuwe grondwatermeetnet is op dit moment operationeel, met de bijbehorende online portal. We moeten nog 1 meetpunt herplaatsen, omdat de meetapparatuur op deze plek gestolen is.

Wat kost het?
Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Berg en Dal 2016-2020 is eind 2020 vastgesteld.

De planning uit het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) vormt samen met de wegenplanningen de basis voor de integrale projecten met andere vakgebieden, zoals openbare verlichting, groen, water, en spelen. Deze integrale projecten staan op het Meerjaren Investeringsplan (MIP).  

Om de lasten gelijkmatig over de jaren te verdelen gebruiken we de voorziening riolering. Het uitgangspunt voor de rioolheffing is volledige kostendekkendheid. Tekorten of overschotten verrekenen we met deze voorziening.

Stand van zaken Voorjaarsnota
Er zijn geen financiële wijzigingen.

Stand van zaken Jaarrekening
Uitgangspunt voor de rioolheffing is volledige kostendekkendheid. Dit betekent dat de kosten net zo hoog zijn als de inkomsten. Het verschil tussen de werkelijk gerealiseerde lasten en baten is € 727.723. Dit bedrag is in 2021 gestort in de voorziening 'egalisatie riolering'.